Adalet ve Kalkınma Partisi

yolların sonu Çarş. Eyl. 02, 2009 11:28 pm

Adalet ve Kalkınma Partisi
Adalet ve Kalkınma Partisi (AK PARTİ), 2001 yılında kurulan Türk siyasî partisi. Mevcut genel başkanı Recep Tayyip Erdoğan'dır. Partinin resmî kısaltması AK PARTİ olmakla birlikte, baş harflerinden oluşan AKP kısaltması da yaygın olarak kullanılmaktadır. Partinin amblemi sarı ve siyah renklerden oluşan ampuldür.] Türkiye'de son iki genel seçimde en çok oyu alarak, hükümeti kurmakla görevlendirilmiştir.

Partinin mevcut genel başkanı ve kurucularından olan Recep Tayyip Erdoğan, AK PARTİ'nin siyasi yelpazedeki yerinin muhafazakâr demokratlık olduğunu belirtmiştir. Kurucuları ve partinin önde gelen isimlerinden bir bölümü, eski Fazilet Partisi'ne yakın ya da Fazilet Partisi kadrosundan olup, partinin kapatılmasından sonra kurulan ve devam niteliğine sahip olduğu kabul edilen Saadet Partisi'ne katılmamışlardır. Partinin, gerek kuruluştaki, gerekse sonraki dönemlerdeki kadroları değişik parti ve siyasi görüşlerden pek çok adı barındırmıştır. Parti, Fazilet Partisi'nin (veya ilgili siyasi geleneğin) bir uzantısı olarak gösterilmesine şiddetle karşı çıkmıştır. Ayrıca AK Parti'nin bir Nakşibendi projesi olarak ANAP'ın devamı olduğu iddia edilmiştir.Bu tez 2009 Yerel Seçimleri sürecinde eski ANAP'lı politikacıların AK Parti'den aday olmalarıyla birlikte daha da güçlenmiştir.

Tarihçe

14 Ağustos 2001 tarihinde kurulan partinin kuruculardan Recep Tayyip Erdoğan, Abdullah Gül, İdris Naim Şahin, Binali Yıldırım ve Bülent Arınç partinin önde gelen isimleridir. Bünyesinde, Millî Selamet Partisi-Refah Partisi-Fazilet Partisi (Millî görüş), Anavatan Partisi (Turgut Özal'a yakın isimler), ve Adalet Partisi-Doğru Yol Partisi (merkez sağ) kökenli isimleri barındırmaktadır.

Parti, 3 Kasım 2002 seçimlerinde en yüksek oranda oy alan parti olarak (geçerli oyların %34,63'ü), Abdullah Gül başkanlığında 58. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu. Aldığı siyaset yasağı[8] nedeniyle kabine ve TBMM'de yer alamayan genel başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın bu yasağı, Cumhuriyet Halk Partisi'nin de desteklediği bir anayasa değişikliği ile aşıldı. Erdoğan, 8 Mart 2003 tarihinde Siirt'te yapılan yenileme seçimlerinde milletvekili seçilerek meclis'e girdi.

Abdullah Gül başkanlığındaki 58. Cumhuriyet Hükümeti'nin 11 Mart 2003 tarihindeki istifasının ardından Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'den hükûmeti kurma görevini alan Recep Tayyip Erdoğan, 15 Mart 2003 tarihinde 59. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu.

Parti, bazı karşıtları tarafından Millî Görüş hareketinin bir parçası olmakla suçlansa da, partinin önde gelen isimleri bu yakıştırmayı şiddetle reddetmektedir. Bunun basın-yayına yansıyan en belirgin örneği, partinin kurucusu Recep Tayyip Erdoğan'ın bir konuşmasında "Milli Görüş gömleğini çıkardık" şeklindeki deyişidir

Partinin, Türkiye'nin ABD ile müttefiklik ilişkilerini koruma siyaseti ve AB üyeliği yönünde attığı adımlar, Milliyetçi ve sol kesimlerce ulusal çıkarlardan ödün verildiği iddiasıyla eleştirildi

2004 yılında yapınan yerel seçimlerde, İl Genel Meclisi seçim sonuçlarına göre %41.67'lik oyla birinci parti olan Ak Parti, belediyeler bazındaki sonuçlara göre ise 1.950 belediye kazanmıştır. 15 Büyükşehir Belediyesi'nden 11'ini de kazanan Ak Parti, Ege ve Güneydoğu Anadolu'daki bazı il belediyeleri hariç tüm Türkiye'de başarılı olmuştur.

Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığı seçimi
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül

Partinin; 2007 yılına girildiğinde, görev süresi dolacak olan Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yerine Recep Tayyip Erdoğan veya Abdullah Gül'ü aday göstermesi ihtimali belirdiğinde; muhaliflerin, bu ihtimali protesto etmek amacıyla, özellikle büyükşehirlerde (Ankara, İstanbul, İzmir) düzenlediği "Cumhuriyet Mitingleri"'nde milyonları toplamayı başararak Türkiye'de ve dünyada büyük yankı uyandırmasına karşın parti, Cumhurbaşkanı adayı olarak Abdullah Gül'ü göstermiştir. Bunun üzerine Cumhuriyet Halk Partisi Cumhurbaşkanlığı seçimlerini boykot etmiş ve seçimler sırasında Genel Kurul'a gelmemiş; sonrasında ise Cumhurbaşkanlığı seçiminin sürdürülebilmesi için Genel Kurul'da en az 367 milletvekilinin toplanmış olması gerektiğini iddia ederek, kendi milletvekillerinin yokluğunda 300-320 milletvekili dolaylarında katılımlarla devam etmekte olan Cumhurbaşkanlığı seçimi oturumlarının iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştur. Daha önce Turgut Özal, 260 milletvekili ile seçilmiş olmasına karşın; Anayasa Mahkemesi Cumhurbaşkanlığı seçimlerini iptal etmiştir.

Bunun üzerine, Cumhurbaşkanlığı seçimi kilitlenmiş ve erken seçime gidilmek zorunda kalınmıştır. Parti, 22 Temmuz Seçimleri'nde de oyların %46,7'sini alarak rakiplerini geride bırakmıştır. Parti aynı seçimde 18 bin Avro karşılığında AK Robot isimli bir robot kiralamış ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bu yolla seçim propagandası tek yapan parti olmuştur.[10] Böylece Erdoğan, hükûmeti kurma görevini almıştır.

22 Temmuz Seçimleri'ne göre TBMM'ye giren üçüncü parti konumundaki Milliyetçi Hareket Partisi, CHP'nin aksine Cumhurbaşkanlığı seçimlerini boykot etmek amacıyla Genel Kurul'a gelmeme fikrini benimsememiş; ve bunun sonucu olarak AK Parti'nin tekrar aday gösterdiği Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Türkiye Cumhuriyeti'nin 11. Cumhurbaşkanı olmuştur.

Başörtüsü açılımı
Parti, seçildiği ikinci dönemde, MHP ile anlaşarak, üniversitelerde başörtüsü giymeyi yasaklayan Anayasa maddesini değiştirmiş, bu durum Türkiye'deki kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelerde başörtüsü giyilmesine karşı olan kesimlerin şiddetli tepkisi ile karşılaşmıştır. CHP bu değişikliğin iptali için tekrar Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuş ve sonuç olarak üniversitelerde başörtüsü yasağı kaldırılamamıştır. Bu anayasa değişikliği, AK Parti'ye açılacak olan kapatma davasının en önemli maddelerinden biri olmuştur.

Kapatma Davası

14 Mart 2008 tarihinde Yargıtay Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, "Adalet ve Kalkınma Partisi'nin laikliğe aykırı eylemlerin odağı durumuna geldiği" savıyla, Anayasa Mahkemesi'nde Adalet ve Kalkınma Partisi'nin temelli kapatılması davasını açtı.[11].|StAyS| Başsavcı, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da aralarında olduğu 71 kişinin, siyasetten 5 yıl uzaklaştırılmasını istedi. 30 Temmuz 2008'de açıklanan kararla 6'sı kapatılması yönünde,4'ü hazine yardımı kesilmesi yönünde ve 1'i ret oyuyla kapatılmamıştır ve hazine gelirinin yarısının kesilmesi ve bir uyarı kararı almıştır. Ret oyunu Anayasa Mahkemesi başkanı Haşim Kılıç vermiştir.